کشت گل محمدی

کاشان یکی از قطب های مهم تولید گیاهان دارویی از جمله گل محمدی می باشد . گل محمدی یا گل گلاب نوعی گل رز از خانواده گل سرخ می باشد . قسمت قابل مصرف آن گلبرگ و ماده مؤثره آن تانن است .

از مناطق مورد کشت گل محمدی اغلب مناطق کوهپایه ای و اقلیم های خشک و نیمه خشک با تابستان های معتدل و خشک و زمستان های سرد می باشد. گل محمدی را می توان به روش های مختلفی از جمله خوابانیدن ، پیوندزدن ، قلمه زدن و ازدیاد از طریق پاجوش تکثیر کرد . عملیات تکثیر در مرحله خواب و استراحت گیاه صورت می گیرد .

در کشور ما دو روش " قلمه زدن " و " استفاده از پاجوش " رایج است . هر گیاه مادر گل محمدی ، به طور متوسط 20 تا 60 عدد پاجوش تولید می کند . این پاجوش ها به سرعت رشد می کنند . بیش ترین تعداد خار بر روی پاجوش های جوان مشاهده می شود . از سال سوم و چهارم به بعد می توان از هر گیاه پاجوش تهیه کرد. از آبان ماه تا اوایل اسفندماه ، پاجوش ها را به محل مورد نظر انتقال داده و می کارند . عملیات کشت در دو فصل صورت می گیرد ؛ یک مرحله اواخر پائیز بعد از خزان کردن پایه های مادری و یک مرحله هم در بهار قبل از بیدار شدن پایه مادری . کشت پائیزه بر کشت بهاره برتری دارد زیرا امکان استفاده از نزولات جوی را بیشتر و استقرار بهتر نهال ها را باعث شده و خطر گرمای بهار را در عدم  استقرار نهال ها کاهش می دهد .

ازشاخص ترین صفاتی که در گل محمدی می توان ذکر کرد سازگاری این گیاه به خشکی است گل محمدی گیاهی است کم توقع وبسیارمقاوم که اغلب شرایط آب وهوای رابه خوبی تحمل می کند ، طالب مکانهای آفتابی بوده و نسبت به کم آبی مقاوم است و درزمان گلدهی هر ۱۵روز یکبار و بعد از برداشت هر۳۰روز یکبار در فصل رشد آبیاری می شود.

در هنگام تشکیل جوانه گل یا رشد رویشی اولیه به یخبندان حساس بوده و باعث خسارت زیاد می شود . درجه حرارت بالا و بادهای خشک وگرم باعث رسیدن و باز شدن بیش از موعد گلها وکاهش دوره گلدهی و ترکیبات اسانس گل می شود . بهترین خاک برای کشت گل محمدی خاکهای شنی رسی که دارای بافت نسبتا سبکی هستند می باشد .

مواد و عناصر غذایی مورد نیاز :

 عمده ترین کود مورد نیاز برای رشد گل محمدی کود فســفر و ازت است . استفاده از کود اوره به میـزان ۱۵۰-۲۰۰ کیلوگرم وترکیبات فسفردار به میزان ۲۰۰-۳۰۰ کیلوگرم در هکتار توصیه می شود .

استفاده ازکودهای شـیمیایی منوط به آنالیز خاک می باشد . همچنین استفاده از کودهای حیـوانی به میزان ۳۰-۴۰ تن درهکتار توصیه می گردد .

دستور کار کشت :

در ابتدا زمین را با تراکتور شخم زده و ردیف هایی جهت کاشت نهال گل محمدی ایجاد می کنیم و به فاصله 3 متر از یکدیگر بر روی پشته هایی به فاصله 4 متر و در هر چاله به تعداد 2-3 کاشته می شوند . قبل از کاشت باید نهال های گل محمدی هرس ریشه و هرس ساقه اولیه شوند . در مکان های مورد نظر جهت کاشت ، سنگ و سنگریزه ها را از کف گودال برداشته و مقداری خاک نرم نم دار زیر نهال ها می ریزیم . در هر گودال به عمق ۵۰-۶۰ سانتی متر با توجه به کیفیت قلمه های مورد نظر ، حدود یک ، دو و سه قلمه قرار می دهند که معمولاً دو قلمه می باشد . نهال ها را در کف گودال قرار داده به نحوی که ریشه ها از هم فاصله داشته باشند و ساقه ها به هم نزدیک باشند و خاک نرم نم دار اطراف نهال ها می ریزیم . بعد اضافه کردن حدود هفتاد درصد خاک مورد نیاز ، دست نگه داشته و اطراف نهال را با پا یا دست فشار می دهیم . در این مرحله هرس دوم ساقه انجام می شود و با توجه به اندازه ساقه قلمه ، اندازه آن کوتاه تر می شود به نحوی که با ریختن بقیه خاک ، ساقه از خاک بیرون نباشد . 

ازسال دوم نیاز به عملیات هرس می باشد . از سال ششم کم کم میزان تولید گل کم می شود ودر سال هشتم بوته ها از فاصله ۱۰سانتی متری سطح زمین کف برمی شوند . 

توجه داشته باشید برای خاک ریزی باید حدود یک متر اطراف نهال را برای محفوظ نگه داشتن آن از هوای مستقیم ، در حین کاشت نهال پر کنیم .

بعد از کاشت نهال ها، فضاهای اضافی را در فرصت مناسب ( هر چه زودتر یهتر) پر می کنیم .

آفات وبیماریها:

مهمترین بیماری که گلستان ها به آن مبتلا می شوند سفیدک بوده و بهترین زمان مبارزه با سفیدک دراواخر تابستان و اوایل پاییز می باشد .

گل محمدی دارای آفات مشترک با دیگر رُزها است . از مهم‌ترین آفات گل محمدی « آفت جوانه خوار سبز ، سوسک سرشاخه خوار ، شته‌ها و تریپس‌ها » می‌باشند خسارت اين آفت‌ها شدید است و درصورت شیوع ، نیاز به مهار و انجام سم پاشی دارند . مراقبت‌های زراعی از قبیل دفع علف‌های هرز ، هرس ، حذف پاجوش‌ها ، کوددهی و آبیاری منظم نه تنها روی عملکرد گل محمدی تأثیر مثبت دارد ، بلکه در راستای مدیریت مهار آفات گل محمدی ، نقش مهمی را ایفا می‌كند .  

برداشت : 

برداشت گل از مهم‌ترین ، حساس‌ترین و پر هزینه‌ترین عوامل تولید گل محمدی است . زمان برداشت گل محمدی در کاشان ، حدودا از اوایل خرداد ماه تا اواسـط تیرماه است . اين كار در هر منطقه 30-20 روز طول میکشد
گل محمدی پس از باز شدن ، دوام کمی روی شاخه دارد . در صورت تأخیر ، طی 24 ساعت رنگ آن سفید شده و می‌ریزد . بنابراين لازم است قبل از طلوع آفتاب و ترجیحاً در هوای خنک بامدادی ، اقدام به برداشت روزانه گل‌های باز شده نمود .

با گرم شدن هوا ، گل‌های برداشت شده به‌سرعت پژمرده مي‌شوند . به دليل اين که معمولاً گل‌ها روی هم انبار و فشرده  می شوند ، فعالیت های تخمیری شدت می یابد .

به علاوه ، فعالیت کارگران گلچین ، به علت افزایش دما کند می‌شود . به اين خاطر ، بهتر است کارگران در اواسط روز به استراحت بپردازند و كار گلچینی ، به ساعت‌هاي خنک روز محدود شود. 

بهترین زمان برداشت گل بایستی از صبح زود شروع شده و حداکثر تا ساعت ۱۱ به پایان برسد . زیرا از ساعت ۱۲ به بعد معمولا حدود ۳۰ درصد میزان  اسانس موجود کاهش می یابد.

گل نیمه باز بالاترین راندمان تولید را داراست و با توجه به فساد پذیری بالای گلهای چیده شده می توان گلها را با استفاده از آب خنک 15-12 درجه سانتیگراد تا مدت ۱۲ ساعت نگهداری نمود .

حداکثر بازده گل محمدی در سالهای چهارم ، پنجم و ششم است . عملکرد گل محمدی حدود 6-5 تن در هکتار است که در برخی از کشت های آبی به ۱۰ تن در هکتار نیز می رسد و از هر ۳ تن گل تر یک کیلوگرم اسانس و ۱۵ کیلو گرم گلاب به دست می آید .

 

دیدگاهتان را درباره این مطلب بنویسید

نام و نام خانوادگی: *

شماره موبایل: *

ایمیل:

دیدگاه: *

دیدگاه کاربران